پایان نامه بررسی تأثیر معلولیت جسمی – حركتی نوجوانان دختر 19-13 سال شهر تهران بر خلاقیت آنها,پروژه بررسی تأثیر معلولیت جسمی حركتی نوجوانان دختر 1913 سال شهر تهران بر خلاقیت آنها,تحقیق بررسی تأثیر معلولیت جسمی حركتی نوجوانان دختر 1913 سال شهر تهران بر خلاقیت آن,مقاله بررسی تأثیر معلولیت جسمی حركتی نوجوانان دختر 1913 سال شهر تهران بر خلاقیت آنها
پایان نامه بررسی تأثیر معلولیت جسمی – حركتی نوجوانان دختر 19-13 سال شهر تهران بر خلاقیت آنها در 129 صفحه ورد قابل ویرایش چكیدة تحقیق تحقیق حاضر بررسی تأثیر معلولیت جسمی- حركتی نوجوانان دختر بر خلاقیت آنها را مورد مطالعه قرار می‌دهد. هدف از این تحقیق نیز بررسی چگونگی تفكر خلاق در افراد معلول جسمی- حركتی و نیز یافتن همبستگی اجتماعی صفات شخصیت و نیروی خلاق در این افراد است. در این تحقیق بعد از تعاریف متعدد از خلاقیت، مراحل و عوامل مؤثر بر خلاقیت به رابطه‌ی خلاقیت و ویژگی های شخصیتی اشاره شده است. همچنین با مطالعة مفهوم خودپنداری و نقش تصویر ذهنی بدن در خودپنداری نوجوانان این مسأله روشن می‌شود كه به طور كلی تصویر ذهنی بدن به عنوان آگاهی كامل شخص از بدن خودش و امكانات آن برای حركت و جنبش می‌باشد و محققان بر اهمیت نهایی تصویر ذهنی بدن بر سازگاری روانی و هیجانی تأكید كرده اند. اثر معلولیت فرد بر روی رفتارش بیشتر غیرمستقیم است تا مستقیم. همچنین سطح آرزوی فرد نهایتاً به خودپنداری او بستگی دارد. چگونگی واكنش افراد نسبت به یك فرد معلول مهمتر از معلولیت واقعی اوست. خودپنداری افراد بیشتر از ناتوانی آنها در رفتارشان تأثیر دارد. از سوی دیگر مرور تحقیقاتی كه درباره جنبه های روانی معلولیت جسمی- حركتی به عمل آمده آشكار می سازد كه در اكثر افراد معلول ادراك «خود» و «خودپنداری» و ارزیابی از خود تحت تأثیر معلولیت جسمانی قرار می‌گیرد. جامعة تحقیق ما معلولان جسمی- حركتی مراكز توانبخشی در مقطع نوجوانی است كه 50 نفر بودند و برای مقایسه نیز 50 نفر از دانش آموزان دوره راهنمایی و دبیرستان شهر تهران انتخاب شدند. در این تحقیق آزمون مورد استفاده قرار گرفت. 1- آزمون خلاقیت تورنس كه شامل 60 سؤال بود و 2- آزمون خودپذیری كه شامل 30 سؤال بود. مقایسه و تجزیه و تحلیل نمرات دو گروه نشان داد كه گروه معلولان جسمی- حركتی به طور معنی داری از گروه مقایسه پایین تر بودند همچنین نمرات خودپذیری گروه معلولان نیز پایین تر از گروه مقایسه بود. محاسبه همبستگی بین خلاقیت و خودپذیری نیز رابطه مثبت را بین خلاقیت و خودپذیری را نشان می‌دهد. فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول مقدمه……………………………………………………………………………………………………… 2 بیان مسئله………………………………………………………………………………………………. 6 هدف تحقیق……………………………………………………………………………………………… 8 اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………… 10 فرضیه‌های تحقیق…………………………………………………………………………………….. 11 جامعه آماری…………………………………………………………………………………………… 12 نمونه آماری……………………………………………………………………………………………. 12 ابزار پژوهش…………………………………………………………………………………………… 12 تعریف اصطلاحات……………………………………………………………………………………. 13 معلولیت…………………………………………………………………………………………………… 13 معلولیت جسمی- حركتی…………………………………………………………………………… 13 خلاقیت (تفكر خلاق)………………………………………………………………………………….. 14 خودپذیری………………………………………………………………………………………………. 14 خود……………………………………………………………………………………………………….. 15 خودپنداری……………………………………………………………………………………………… 16 عنوان صفحه روان‌نژندی (روان رنجوری)……………………………………………………………………… 16 خودشكوفایی…………………………………………………………………………………………… 17 توانبخشی………………………………………………………………………………………………… 17 فصل دوم پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………… 19 بررسی تاریخی………………………………………………………………………………………… 21 تعریف خلاقیت…………………………………………………………………………………………. 21 عوامل موثر بر خلاقیت……………………………………………………………………………… 27 رابطه خلاقیت و ویژگی‌های شخصیتی………………………………………………………… 27 دیدگاه روانكاوی از خلاقیت………………………………………………………………………. 29 دیدگاه گیلفورد درباره خلاقیت…………………………………………………………………… 30 دیدگاه تورنس درباره خلاقیت……………………………………………………………………. 31 خلاصه‌ای از تاریخچه نظریه‌های خود………………………………………………………… 32 مازلو و نظریه خود………………………………………………………………………………….. 33 چگونگی شكل‌گیری خود…………………………………………………………………………… 34 خودپنداری……………………………………………………………………………………………… 35 رشد خودپنداری در نوجوانی……………………………………………………………………. 36 عنوان صفحه خودواقعی و خود آرمانی………………………………………………………………………….. 37 خودشكوفایی و خلاقیت…………………………………………………………………………….. 38 نقش تصویر ذهنی بدن در خودپنداری نوجوان……………………………………………. 40 مروری بر دنیای معلولین………………………………………………………………………….. 41 معلول چیست؟…………………………………………………………………………………………. 43 علل معلولیت‌ها…………………………………………………………………………………………. 45 انواع معلولیت…………………………………………………………………………………………… 45 جنبه‌های روانی معلولیت جسمی- حركتی……………………………………………………. 46 معلولیت جسمی- حركتی و خودپنداری………………………………………………………. 47 مشكلات ناشی از معلولیت و نقایص بدنی……………………………………………………. 48 تأثیر والدین بر شخصیت افراد معلول جسمی- حركتی…………………………………. 49 توان بخشی معلولین جسمی- حركتی………………………………………………………….. 50 فصل سوم موضوع تحقیق ………………………………………………………………………………………… 53 جامعه آماری…………………………………………………………………………………………… 53 گروه مقایسه……………………………………………………………………………………………. 53 روش نمونه‌گیری……………………………………………………………………………………… 54 عنوان صفحه روش تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 54 ابزار تحقیق……………………………………………………………………………………………… 55 1- آزمون خلاقیت تورنس………………………………………………………………………… 55 نمره‌گذاری پرسشنامه………………………………………………………………………………. 55 آزمون خودپذیری……………………………………………………………………………………. 56 نمره‌گذاری آزمون خودپذیری…………………………………………………………………… 56 روش آماری……………………………………………………………………………………………. 57 نحوه اجرای آزمون………………………………………………………………………………….. 57 فصل چهارم نقد و اعتبار فرضیه‌ها……………………………………………………………………………….. 60 فرضیه شماره 1………………………………………………………………………………………. 60 فرضیه شماره 2………………………………………………………………………………………. 65 فرضیه شماره 3………………………………………………………………………………………. 70 فصل پنجم خلاصه فصول قبل…………………………………………………………………………………… 76 تفسیر و نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………….. 78 پیشنهادات……………………………………………………………………………………………….. 81 عنوان صفحه محدودیت‌ها…………………………………………………………………………………………….. 83 ضمائم……………………………………………………………………………………………………. 84 منابع مورد مطالعه……………………………………………………………………………………. 85 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 1-4: مقایسه میانگین خلاقیت نوجوانان دختر معلول جسمی- حركتی و نوجوانان دختر غیرمعلول 60 جدول 2-4: داده‌های مربوط به خلاقیت نوجوانان دختر معلول جسمی- حركتی و خلاقیت نوجوانان دخترغیرمعلول……………………………………………………………………………………………………………… 62 جدول 2-4: داده‌های مربوط به خلاقیت نوجوانان دختر معلول جسمی- حركتی و خلاقیت نوجوانان دختر غیرمعلول……………………………………………………………………………………………………………… 63 جدول 3-4: مقایسه میانگین خصوصیت‌های منفی شخصیتی بین نوجوانان دختر معلول جسمی- حركتی و غیر معلول……………………………………………………………………………………………………………… 65 جدول 4-4: داده‌های مربوط به خصوصیت‌های منفی شخصیتی بین نوجوانان دختر معلول جسمی- حركتی و نوجوانان دختر غیرمعلول…………………………………………………………………………. 67 ادامه جدول 4-4: داده‌های مربوط به خصوصیت‌های منفی شخصیتی بین نوجوانان دختر معلول جسمی- حركتی و نوجوانان دختر غیرمعلول+……………………………………………………………………….. 68 جدول 5-4: مقایسه همبستگی پایین بودن خلاقیت نوجوان معلول با خود پذیری كمتر آنها 70 جدول 6-4: داده‌های مربوط به همبستگی پایین بودن خلاقیت نوجوانان معلول با خودپذیری كمتر آنها 72 ادامه جدول 6-4: داده‌های مربوط به همبستگی پایین بودن خلاقیت نوجوانان معلول با خودپذیری كمتر آنها 73 مقدمه: تردیدی نیست كه مهمترین نقشی كه والدین می‌توانند در تربیت كودكان خود ایفا كنند، پرورش توانایی خلاقیت آنهاست. زیرا خلاقیت به نحوی بلامنازع عامل كلیه پیشرفت‌های بشری است و امكان بروز خلاقیت افراد وقتی مهارتها وانگیزه خلاقیت در كودكی پرورش یابد، بسیار بیشتر است. شاید از آن مهمتر این واقعیت است كه، چنان كه بسیاری از روانشناسان تأكید دارند، خلاقیت و صلاح روح و روان همراه و همگام‌اند. بدین ترتیب شاید به جرأت بتوان گفت خلاقیت كلید طلایی خوشبختی است. خلاقیت حوزه افراد «تیزهوش» و «با استعداد» نیست. اگرچه آنها استعداد بالقوه بیشتری دارند كه در راه‌های خلاق به كار برند. خلاقیت میتواند و باید جزئی از زندگی همه افراد، از جمله افراد تیزهوش، و با استعداد باشد. لیكن مهمترین عامل در خلاقیت، انگیزه برای انجام كارهای خلاق است. استعداد، ویژگی‌های شخصیتی، و مهارت به والدین و مربیان نشان می‌دهد كه كودك چه كاری را میتواند انجام دهد ولی انگیزه نشان می‌دهد كه چه كاری انجام خواهد شد. چنانكه خواهیم دید انطباق انگیزه‌ها با استعداد و مهارتهای كودك است كه در خلاقیت كارساز می‌باشد. برای كودك خود نوعی تصویر ذهنی از آنچه می‌خواهد شود به دست آورید. تصویری از بزرگسالی كودك كه با ویژگی‌های سازگار باشد. تصویی كه او با شور و شوق درونی آن را به مرحله عمل درآورد آنچه باید تأكید گردد، آن است كه تحمیل علائق پدر و مادر بر كودك به هیچ شكل منجر به نیل دستاوردهای اخلاق نخواهد گردید. به منظور راهنمایی والدین و مربیان در شناسایی خلاقیت كودكان درهر زمینه به تفصیل سه جزء متشكله خلاقیت را كه بعارت از مهارت در زمینه مربوط، مهارتهای تفكر و رفتار و عملكرد خلاق و انگیزه درونی است. افراد در خلاق‌ترین شرایط خود قرار خواهند داشت اگر در درجه اول به علت علاقه، لذت، رضایت حاصله و چالش كار مبادرت به انجام كاری می‌كنند و نه از طریق فشار خارجی یعنی انگیزه برونی این اصل را اصل انگیزه درونی خلاقیت می‌نامند. خلاقیت واقعی بدون قدری شور و هیجان غیرممكن است. (مترجمین: دكتر حسن قاسم‌زاده، پروین عظیمی) پیشرفت بشریت با خلاقیت پیوندی محكم دارد. باید بتوان به چیزهای نو دست پیدا كرد و روشهای اندیشه‌هایی را جستجو كرد كه آدمی را در موقعیت‌های اضطراری یاری دهد و راه‌های تازه‌ای را برای شناختن و بارورتر كردن آفرینش پیش پای او بگذارد. خلاقیت در همه زمینه‌های فعالیت انسانی لازم است از دانش و كارهای مهندسی گرفته تا ادبیات. آنها كه امروز در مدارس درس می خوانند به عنوان كارگر، نظامی، مهندس، دانشمند، طبیب و … زندگی مستقل خود را آغاز می‌كنند. این كودكان و نوجوانان امروز نه تنها باید دست‌آوردهای گذشته و دانش و فرهنگ فعلی جامعه را حفظ كنند بلكه باید استعداد این را نیز داشته باشند كه آنها را به پیش ببرد و تكامل بخشد. در عصر ما در سطح ملی و بین‌المللی چه از نظر معلم و چه از نظر دانش‌آموز همه‌جا با اندیشه‌های واحدی برخورد می‌كنیم كه همان اقتضای زمان ما یعنی تخیل، اختراع، ابتكار و خلاقیت است. مطمئناً همیشه افراد خلاق وجود داشته‌اند، اما قرن بیستم هم از جهت لزوم آمادگی و هم از جهت حفظ وفاداری به انسان در مقابل دنیای ماشینی چنین ایجاب می‌كند كه تمام قوای خلاقیت سازنده‌ای را كه بالقوه در افراد بشر وجود دارد به كار گرفته شود. تفسیر و نتیجه گیری در زمانی كه رویكرد خلاق در آموزش و پرورش این همه اهمیت پیدا كرده است و شكل سنتی آموزش مورد سوال قرار گرفته است و در عصری كه خلاقیت هر روز كمتر از پیش مبنای تعلیم و تربیت قرار می گیرد، به سبب اختراعات دنیای پیچیده امروزی مشخص كردن شرایط خلاقیت به صورت امری اساسی در می آید. كاربرد موفقیت آمیز اقدامات آموزشی تفكر خلاق وقتی به موفقیت می انجامد كه عوامل موثر بر خلاقیت را بشناسیم. از طرف دیگر در چند سال اخیر توجه بسیاری به تاثیر اختلالات حركتی و معلولیت جسمی- حركتی بر فعالیت های روانی افراد تاكید داشته اند. در این تحقیق با توجه به خصوصیات شخصیتی ویژه ای كه در نوجوان معلول جسمی- حركتی شكل می گیرد، سعی شد تا ضمن مقایسه خلاقیت نوجوانان معلول با نوجوانان غیرمعلول ارتباط آن با ادراك خود و خودپذیری یا انكار خود در گروه تجربی نشان داده شود. نتایج آزمون خلاقیت گروه دختر معلولان جسمی- حركتی و گروه نوجوانان دختر غیرمعلول نشان داد كه تمام نمرات آزمون خلاقیت گروه مقایسه در سطح بالاتری قرار داشت. تفاوت نمرات گروه مورد مطالعه و گروه مقایسه پایین تر بودن خلاقیت افراد معلول را نشان می دهد. علت این افت قدرت تفكر خلاق در معلولان جسمی- حركتی چیست؟ مثلا اشاره شد كه در روان شناسی كثرت عواملی كه بر تفكر خلاق تاثیر می گذارند، تاكید می شود. مثلاً با توجه به عوامل ذاتی و درونی خلاقیت باید بر شرایطی اشاره كرد كه فرصت های آشكارسازی آن را فراهم می سازند و موانع سد كننده بروز تفكر خلاق را شناخت. و با تاكید بر عوامل محیطی اظهار می شوند كه ابتكار نیز شكلی از رفتار است كه در اصل مانند اشكال دیگر رفتار قابل آموزش است. بنابراین پیچیده بودن عوامل موثر بر تفكر خلاق رشد توانائی های خلاق به طور كلی به قدری پیچیده است كه نمی توان آن را به شیوه های ساده و كاملا شخصی انجام داد. باید توجه داشته باشیم كه بدون تقویت های محیطی و درونی استعدادهای كودك اغلب رشد نمی كند و قوة ابتكار كودك شدیداً كاهش پیدا می كند و با افزایش وابستگی از رشد كنجكاوی او جلوگیری می شود. اگر محدودیت فرد معلول خیلی زیاد باشد و در ضمن معلولیت در رشد خصوصیات شخصیتی اختلال ایجاد كند و خودپنداری غیرواقعی را رشد دهد، كودك یا نوجوان دیگر نمی تواند كاملا از استعدادهای ذاتی بهره گیرد و رشد بعدی هدایت خود و نیروی ابتكار برای او كاملا دشوار می شود. اما آنچه به نظر می رسد بیشترین تاثیر را افت تفكر خلاق دارد كیفیت های شخصیتی خاصی است كه احتمال ایجاد آن در این افراد زیادتر از افراد دیگر است. «خود» به عنوان هسته اصلی شخصیت در افراد معلول ذهنی استحكام لازم پیدا نمی كند و خودپنداری و تصور ذهنی ای كه آنها از خود خویشتن دارند اغلب غیرواقعی است. اصولا بر نقش اختلالات حركتی و معلولیت های بارز بر تصویر ذهنی در پژوهش های زیادی اشاره شده است و حتی عده ای از آنها بر اهمیت نهایی تصویر ذهنی بدن بر سازگاری بدنی و هیجانی تاكید كرده اند. فرد معلول نظری منفی نسبت به خودش را رشد می‌دهد. این ادراك خود غیرواقعی و طرز رفتار دیگران شكل می‌گیرد و سبب می‌شود تا فرد «اندیشه‌های تثبیت شده» از خودشداشته باشد و یا بدون این كه آگاهی داشته باشد از «مكانیسم‌های دفاعی» استفاده كند، نتیجه این مكانیسم‌ها اقدام به خود پایین و نیز مطلوبیت كم خودپنداری معلولان است.